Wpływ nieśmiałości na funkcjonowanie dziecka
Nieśmiałość może wpływać na wszystkie sfery życia dziecka, znacznie zaburzając ich jakość. W jaki sposób nieśmiałość zmienia rozwój dziecka i jakie problemy za sobą pociąga?
Skutki bycia nieśmiałym
Nieśmiałość ma wpływ zarówno na rozwój poznawczy, jak i na emocjonalno-społeczny dziecka. W sferze rozwoju społecznego, wpływ ten dotyczy możliwości zapamiętywania, bowiem nieśmiałe dzieci koncentrują się na własnych przeżyciach i dlatego zwracają mniejsza uwagę na dopływające do nich bodźce. Trudności sprawia im również wypowiedź ustna, mają problemy z zebraniem myśli, logiczne powiązanie wątków oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie. Dlatego też takie dzieci są często (nawet w ramach samooceny) oceniane jako mniej inteligentne od innych.
Nieśmiałość wywiera również negatywny wpływ na zdolność do radzenia sobie w nowych sytuacjach, bowiem dzieci nie lubią ani sytuacji niejasnych, ani takich, w przypadku których trzeba dokonywać wyborów. Dzieci nieśmiałe charakteryzuje także trudność w realizacji planów i zamierzeń i nadmierna koncentracja na społecznym odbiorze swojej osoby.
Niepowodzenia zarówno w szkole, jak i w życiu prywatnym prowadzą najczęściej do obniżenia poziomu aktywności dzieci nieśmiałych, a nawet do bierności w stresujących sytuacjach. Dzieci nie wierzą w możliwość sukcesów w szkole często nawet nie podejmują żadnych starań. Z kolei ten brak aktywności powoduje uzyskiwanie niższych ocen oraz przekonanie nauczycieli o ich niższym potencjalne intelektualnym – w ten sposób pętla się zamyka.
Natomiast w sferze rozwoju emocjonalno-społecznego nieśmiałość utrudnia nawiązywanie kontaktów, dlatego dzieci te tracą wiele okazji do zawarcia wspaniałych przyjaźni i do uczestnictwa w zadaniach grupowych: wspólnych przedstawieniach, drużynie sportowej itp. Z racji tego, że dzieci nieśmiałe przeżywają negatywne emocje w kontaktach społecznych, często pojawia się u nich skłonność do dostrzegania wyłącznie tych zachowań, które potwierdzają ich przekonanie, że są nieudolne bądź negatywnie odbierane. Przekonanie takie dodatkowo wzmacnia lęk przed kontaktami.
Poczucie klęski w relacjach z otoczeniem rodzi w konsekwencji lęk, który negatywnie wpływa na wiele sfer aktywności.