Upragniona władza
Któż z nas nie chciałby mieć władzy? Stanowi ona cel wielu ludzi, to w jej imię ginęły jednostki, to ona inspirowała przywódców państw, biznesmenów, a nawet poetów. Władza zazwyczaj kojarzona jest z pieniędzmi, prestiżem, z szerokimi kontaktami, a także możliwościami. Czym jednak tak naprawdę jest władza i z czego wynika?
Z czego wynika władza?
Władzę uznaje się za zdolność do narzucania swojej woli innym. Jest ona jedną z podstawowych zagadnień w badaniach relacji międzyludzkich, bowiem w każdej grupie znajdują się przywódcy oddziałujący na zachowanie innych.
Zagadnienia związane z władzą były przedmiotem zainteresowań wielu naukowców, m.in. Maxa Webera, który opisał koncepcję biurokratycznego systemu sprawowania władzy w organizacji. Według niego, kryterium władzy jest określone minimum dobrowolnego podporządkowania się, czyli zainteresowanie w zachowaniu posłuszeństwa oparte na ukrytych motywach bądź otwartej akceptacji. Władza oznacza zatem zdolność wywierania przez jednostkę A wpływu na zachowania jednostki B i to w taki sposób, by jednostka B zrobiła coś, czego w innym wypadku by nie zrobiła.
W organizacji, przez władzę rozumie się możność kierowania grupą osób i dysponowania zasobami z racji zajmowania nadrzędnej pozycji. Pozycja ta może być związana z delegacją władzy z wyższej instancji (np. stanowisko kierownicze) lub przez powierzenie jej przez członków organizacji drogą wyboru (np. przewodniczący związków zawodowych).
Posiadanie władzy jest powiązane ze zdolnością do wpływania na innych. Można wyróżnić władzę formalną, która wynika z posiadanych uprawnień oraz władzę nieformalną, wynikającą z osobistych cech danej osoby. Ta władza nieformalna nosi miano autorytetu, który jest pochodną cech osobowych człowieka, jego właściwości intelektu, posiadanej wiedzy oraz zdobytego zaufania współpracowników i podwładnych. Władza formalna wynika z możliwości wywierania wpływu na innych drogą nagradzania, awansowania lub wymuszania, albo budowania władzy na porozumieniu i tworzeniu współdziałającej grupy.
