Składniki asertywnego zachowania

Asertywność postrzegana jest zazwyczaj jako zachowanie werbalne, jako umiejętność powiedzenia „nie”.  Tymczasem to, jak wyrażamy asertywny komunikat, jest niekiedy o wiele bardziej istotne niż to, co tak naprawdę mówimy. Istnieje bowiem szereg składników, które wyznaczają kanony asertywnego zachowania. Jakie to składniki?

Kontakt wzrokowy

To, gdzie patrzymy w trakcie rozmowy z drugą osobą, jest jednym z ważniejszych elementów zachowania. Wzrok skierowany bezpośrednio na rozmówcę komunikuje uczciwość i zwiększa bezpośredniość przekazu. Wzrok spuszczony, skierowany w bok lub w dal świadczy o braku pewności siebie bądź braku szacunku dla drugiej osoby. I analogicznie – natarczywe wpatrywanie się w rozmówce jest niegrzeczne, może być odczuwane jako nieprzyjemna ingerencja.

Postawa ciała

Aktywna, wyprostowana sylwetka, kiedy zwracamy się bezpośrednio do rozmówcy, może świadczyć o asertywności. Przeciwieństwem jest postura zgarbiona, pasywna, która daje rozmówcy przewagę, podobnie zresztą jak skłonność do odchylania się do tyłu bądź cofania się.

Gestykulacja

Podkreślanie przekazu słownego za pomocą stosownych gestów może go wzmocnić. Nieskrępowane, naturalne ruchy sugerują także otwartość oraz wiarę w siebie.

Aktywne słuchanie

To najtrudniejszy do realizacji element asertywnej postawy, a nawet całej komunikacji. Aktywne słuchanie jest bezpośrednio związane z zaangażowaniem w rozmowę z drugą osobą. Wymaga ono pełnej uwagi, a nawet unikania wyrażania siebie – cała uwaga jest skupiona na partnerze. Słuchanie nie jest bowiem tożsame ze słyszeniem, z fizyczną reakcją na dźwięki. Efektywne słuchanie jest związane z reagowaniem na słowa mówiącego tak, aby jasne było, że rozumiemy przekazywany komunikat.